หนึ่งในความเข้าใจผิดที่พบบ่อยที่สุดในการใช้บริการ Notary Public ในประเทศไทย คือการสับสนระหว่างบทบาทของ "ทนายความผู้ทำคำรับรอง" (Notary Public) กับ "ทนายความที่ปรึกษา" (Legal Advisor)
แม้ว่าในประเทศไทย ผู้ที่ทำหน้าที่ Notary Public จะต้องเป็นทนายความที่ได้รับใบอนุญาตพิเศษจากสภาทนายความ แต่ "บทบาท" (Role) ของทนายความเมื่อสวมหมวก Notary นั้น แตกต่างโดยสิ้นเชิงกับการทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษากฎหมายส่วนตัวของคุณ
ความเข้าใจผิดนี้อาจนำไปสู่ความคาดหวังที่ไม่ถูกต้อง การปฏิเสธการให้บริการ หรือแม้กระทั่งเอกสารที่มีปัญหาในภายหลัง หน้านี้มีเป้าหมายเพื่ออธิบายขอบเขตความรับผิดชอบที่ชัดเจนของ Notary Public ที่ NYC Plus เพื่อให้ท่านสามารถเตรียมตัวและใช้บริการได้อย่างถูกต้องและราบรื่น
1. ความแตกต่างที่สำคัญ: Notary Public vs ทนายความที่ปรึกษา
หัวใจสำคัญที่ต้องทำความเข้าใจคือ: Notary Public คือ "พยานที่เป็นกลาง" (Impartial Witness) ที่รัฐแต่งตั้งขึ้นเพื่อยืนยันความถูกต้องของ "การกระทำ" (Act of signing) ไม่ใช่ "เนื้อหา" (Content) ของเอกสาร
ในทางกลับกัน ทนายความที่ปรึกษา คือ "ผู้เชี่ยวชาญที่เป็นพวกของคุณ" (Your Advocate) มีหน้าที่ปกป้องผลประโยชน์ของคุณและให้คำแนะนำทางกฎหมายโดยตรง
| 1. ทนายความที่ปรึกษา (Legal Advisor) | 2. ทนายความ Notary Public (Impartial Witness) |
|---|---|
| บทบาท: เป็นตัวแทน "ของคุณ" (Your Representative) | บทบาท: เป็น "พยานที่เป็นกลาง" (Impartial Witness) |
| ความรับผิดชอบ: ปกป้องผลประโยชน์สูงสุด "ของคุณ" | ความรับผิดชอบ: ปกป้อง "ความน่าเชื่อถือ" ของกระบวนการและเอกสาร |
| หน้าที่หลัก: ให้คำแนะนำ, ร่างสัญญา, ตรวจสอบข้อกฎหมาย, ว่าความ, อธิบายผลกระทบ | หน้าที่หลัก: ยืนยันตัวตน, ตรวจสอบความสมัครใจ, ทำการให้สาบานตน, เป็นพยานการลงนาม |
| คำถามที่เขาจะถามคุณ: "คุณต้องการอะไรจากสัญญานี้? ข้อนี้คุณเสียเปรียบหรือไม่?" | คำถามที่เขาจะถามคุณ: "คุณคือคุณ A ใช่หรือไม่? คุณมาลงนามด้วยความสมัครใจใช่หรือไม่? คุณเข้าใจเอกสารนี้ใช่หรือไม่?" |
| การจ้างงาน: คุณ "ว่าจ้าง" ให้เป็นที่ปรึกษา (Hired as Counsel) | คุณ "ร้องขอ" ให้เป็นพยาน (Requesting as Witness) |
ที่ NYC Plus เรามีทนายความที่สามารถทำได้ทั้งสองบทบาท แต่สิ่งสำคัญคือ เราไม่สามารถทำทั้งสองบทบาทในธุรกรรมเดียวกันได้ หากเรารับหน้าที่เป็น Notary (พยาน) ในสัญญาระหว่างคุณกับคู่สัญญา เราจะไม่สามารถให้คำแนะนำทางกฎหมายแก่คุณเกี่ยวกับสัญญานั้นได้ เพราะจะทำให้เราขาด "ความเป็นกลาง" ทันที
2. ขอบเขตหน้าที่: Notary "ทำอะไร" และ "ไม่ทำอะไร"
เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนที่สุด เราได้สรุปขอบเขตการทำงานของ Notary Public เมื่อคุณมาใช้บริการที่สำนักงานของเรา ดังนี้:
✓หน้าที่ของ Notary Public "คือ"
-
ยืนยันตัวตนของผู้ลงนาม (Verify Identity)
ตรวจสอบเอกสารระบุตัวตนฉบับจริง (เช่น หนังสือเดินทาง, บัตรประชาชน) เพื่อให้แน่ใจว่าบุคคลที่อยู่ตรงหน้าคือคนเดียวกับที่ระบุชื่อในเอกสาร นี่คือการป้องกันการปลอมแปลงตัวตนและลายมือชื่อ
-
ตรวจสอบความสามารถและความสมัครใจ (Check Capacity & Voluntariness)
Notary มีหน้าที่ประเมิน (โดยสามัญสำนึก) ว่าผู้ลงนามมีสติสัมปชัญญะครบถ้วน (Sound Mind) และเข้าใจว่าตนเองกำลังลงนามในเอกสารประเภทใด (เช่น หนังสือมอบอำนาจ) และที่สำคัญคือ ไม่ได้ถูกบังคับ ข่มขู่ (Under Duress) ให้ลงนาม
-
ทำการให้สาบานตน (Administer Oaths/Affirmations)
สำหรับเอกสารประเภทคำให้การ (Affidavit) Notary จะเป็นผู้กล่าวให้ผู้ลงนามสาบานตนหรือยืนยันว่าข้อความในเอกสารนั้นเป็นความจริงทุกประการ ซึ่งเป็นการกระทำที่มีผลทางกฎหมาย
-
เป็นพยานในการลงลายมือชื่อ (Witness Signing)
Notary ต้อง "เห็น" ผู้ลงนามจรดปากกาลงนามในเอกสารด้วยตนเอง นี่คือเหตุผลว่าทำไมคุณ ห้ามเซ็นเอกสารมาก่อนล่วงหน้าเด็ดขาด
-
รับรองสำเนาถูกต้อง (Certify True Copies)
Notary จะต้องเห็น "เอกสารต้นฉบับ" และเปรียบเทียบกับ "สำเนา" ด้วยตนเอง ก่อนจะรับรองว่าสำเนานั้นถูกต้องตรงกันทุกประการ
✗หน้าที่ของ Notary Public "ไม่ใช่"
-
ให้คำแนะนำทางกฎหมาย (Give Legal Advice)
Notary ไม่สามารถ แนะนำคุณได้ว่า "คุณควรเซ็นหรือไม่" หรือ "สัญญานี้มีผลดีผลเสียกับคุณอย่างไร" การกระทำนั้นคือการให้คำปรึกษาทางกฎหมาย ซึ่งขัดต่อความเป็นกลาง
-
ตัดสินความยุติธรรมของเอกสาร (Judge Fairness)
Notary ไม่สามารถ ปฏิเสธการรับรอง เพียงเพราะเห็นว่าเนื้อหาในสัญญา "ไม่ยุติธรรม" หรือ "คุณกำลังเสียเปรียบ" ตราบใดที่คุณยืนยันว่าคุณเข้าใจและสมัครใจลงนาม Notary ก็ต้องทำหน้าที่เป็นพยาน
-
ร่างเอกสารทางกฎหมายให้ (Draft Documents)
Notary ไม่สามารถ ร่างหนังสือมอบอำนาจหรือร่างสัญญาให้คุณ "ในขณะที่" ทำหน้าที่เป็น Notary ได้ เพราะการร่างเอกสารคือการเป็นที่ปรึกษา (ดูข้อยกเว้นใน Topic 11)
-
อธิบายผลทางกฎหมาย (Explain Legal Consequences)
Notary ไม่สามารถ อธิบายได้ว่า "ถ้าคุณเซ็นเอกสารนี้แล้วจะเกิดอะไรขึ้น" หรือ "ข้อนี้หมายความว่าอย่างไร" คุณต้องเป็นผู้รับผิดชอบในการทำความเข้าใจเนื้อหาเอกสารด้วยตนเอง (หรือปรึกษาทนายความของคุณ) ก่อนมาพบ Notary
-
รับรองข้อเท็จจริง (Certify Facts)
Notary ไม่สามารถรับรองได้ว่า "ข้อความในเอกสารเป็นความจริง" (เช่น รับรองว่าคุณเป็นคนดี) แต่ Notary รับรองว่า "คุณได้มาสาบานตนต่อหน้าเราว่าข้อความนั้นเป็นความจริง"
3. ทำไม "ความเป็นกลาง" (Impartiality) จึงสำคัญที่สุด
คุณอาจสงสัยว่า "ทำไม Notary ต้องเข้มงวดเรื่องความเป็นกลาง? ฉันเป็นคนจ่ายเงิน เขาก็ควรจะช่วยฉันสิ"
คำตอบคือ: ความศักดิ์สิทธิ์และน่าเชื่อถือของตราประทับ Notary (Notarial Seal) ทั่วโลก ขึ้นอยู่กับความเป็นกลางของผู้รับรอง 100%
ลองนึกภาพว่าคุณกำลังทำสัญญากับคู่ค้าชาวฝรั่งเศส คู่ค้าของคุณส่งเอกสารที่รับรองโดย Notary ชาวฝรั่งเศสมาให้คุณ คุณจะเชื่อถือเอกสารนั้นได้ทันที เพราะคุณรู้ว่า Notary ผู้นั้นไม่ได้เข้าข้างคู่ค้าของคุณ เขาเพียงทำหน้าที่ "พยาน" ที่เป็นกลาง ยืนยันว่าคู่ค้าของคุณได้ลงนามในเอกสารนั้นจริง
ในทางกลับกัน หาก Notary สามารถให้คำแนะนำและเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้ ตราประทับนั้นก็จะหมดความหมายในทันที มันจะไม่ใช่ "การรับรองที่เป็นกลาง" อีกต่อไป แต่เป็นเพียง "ความเห็นของทนายอีกฝ่าย"
"ความเป็นกลาง" คือรากฐานที่ทำให้ระบบ Notary Public เป็นที่ยอมรับทั่วโลก เมื่อทนายความของเราทำหน้าที่ Notary เราไม่ได้เป็นตัวแทนของฝ่ายใดเลย แต่เราเป็นตัวแทนของ "ความถูกต้องและความน่าเชื่อถือ" ของกระบวนการทางกฎหมาย
4. คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับขอบเขตหน้าที่ของ Notary
Notary Public สามารถร่างเอกสารทางกฎหมายให้ฉันได้หรือไม่?
ได้ครับ แต่มีรายละเอียดดังนี้: เราสามารถร่างเอกสารให้ท่านได้ในฐานะ "ทนายความที่ปรึกษา" (Legal Advisor) ซึ่งเป็นบริการที่ "แยกต่างหาก" จากการทำ Notary (และมีค่าบริการเพิ่มเติม)
ตัวอย่างเช่น ท่านต้องการทำหนังสือมอบอำนาจ (POA):
- บริการที่ 1 (ทนายความ): เรารับฟังความต้องการ, ร่างเนื้อหา POA, และให้คำแนะนำทางกฎหมาย (มีค่าบริการร่างเอกสาร)
- บริการที่ 2 (Notary Public): เมื่อร่างสมบูรณ์ ท่านจะมาลงนามในเอกสารนี้ต่อหน้าทนายความ Notary ของเรา ซึ่งจะทำหน้าที่เป็น "พยาน" และรับรองลายมือชื่อของท่าน (มีค่าบริการ Notary เริ่มต้น 1,500 บาท)
เราไม่สามารถทำหน้าที่ Notary (พยาน) ให้กับเอกสารที่เราไม่รู้ที่มา หรือไม่สามารถยืนยันความถูกต้องของเนื้อหาได้ในบางกรณี
ถ้าฉันไม่เข้าใจเนื้อหาในสัญญา Notary จะอธิบายให้ฉันฟังได้ไหม?
Notary ไม่สามารถอธิบาย "ผลทางกฎหมาย" (Legal Consequences) หรือ "ความหมายเชิงลึก" ของข้อสัญญาให้คุณได้ เพราะนั่นคือการให้คำปรึกษากฎหมาย ซึ่งขัดต่อความเป็นกลาง
หน้าที่ของ Notary คือถามคุณว่า: "คุณได้อ่านและเข้าใจเอกสารที่คุณกำลังจะเซ็นหรือไม่?"
- หากคุณตอบว่า "เข้าใจ" (แม้ว่าคุณจะไม่ได้เข้าใจจริงๆ ก็ตาม) และคุณยืนยันว่าสมัครใจลงนาม Notary ก็จะดำเนินการรับรองให้
- หากคุณตอบว่า "ไม่เข้าใจ" Notary จะต้องหยุดกระบวนการทันที และปฏิเสธการรับรองลายมือชื่อ Notary จะแนะนำให้คุณนำเอกสารกลับไปปรึกษาทนายความที่ปรึกษา (Legal Advisor) ของคุณก่อน แล้วค่อยกลับมาใหม่เมื่อคุณเข้าใจเอกสารนั้นถ่องแท้แล้ว
ทำไม Notary ต้องเป็นกลาง? ถ้าฉันเป็นคนจ้าง Notary เขาก็ควรจะอยู่ฝั่งเราไม่ใช่หรือ?
นี่คือความเข้าใจผิดที่พบบ่อยที่สุดในระบบ Notary ครับ:
คุณ "จ้าง" Notary ให้ทำหน้าที่เป็น "พยานที่เป็นกลาง" (Impartial Witness) คุณไม่ได้ "จ้าง" เขาให้เป็น "ที่ปรึกษา" (Advisor) หรือ "ทนายความส่วนตัว" (Your Lawyer)
ความศักดิ์สิทธิ์และตราประทับ Notary ที่ทั่วโลกยอมรับนั้น มาจาก "ความเป็นกลาง" นี้เองครับ ถ้า Notary เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง การรับรองนั้นจะถือว่ามีข้อบกพร่องทางกฎหมายและอาจถูกปฏิเสธได้ในภายหลัง หน้าที่ของ Notary คือรับใช้ "ความถูกต้องของเอกสาร" ไม่ใช่รับใช้ "ผลประโยชน์ของคุณ"
ค่าบริการ Notary 1,500 บาท รวมค่าปรึกษากฎหมายด้วยหรือไม่?
ไม่รวมครับ ค่าบริการ Notary Public (เริ่มต้น 1,500 บาท) เป็นค่าธรรมเนียมสำหรับ "การเป็นพยานและรับรองลายมือชื่อ/เอกสาร" เท่านั้น ซึ่งรวมถึง:
- เวลาของทนายความ Notary
- การตรวจสอบตัวตน (Passport/ID Card)
- การประเมินความสามารถและความสมัครใจของผู้ลงนาม
- การประทับตราและลงนามในสมุดทะเบียน Notary (Notarial Register)
- ความรับผิดชอบทางกฎหมายต่อลายมือชื่อของ Notary
หากท่านต้องการบริการเพิ่มเติม เช่น การร่างเอกสาร, การตรวจสอบข้อกฎหมายในสัญญา, หรือการให้คำแนะนำทางกฎหมาย จะมีค่าบริการทนายความ (Legal Fees) เพิ่มเติมแยกต่างหากครับ
เข้าใจบทบาทของเรา? พร้อมเริ่มงาน
ตอนนี้ท่านได้เข้าใจบทบาทและหน้าที่ที่ถูกต้องของ Notary Public แล้ว หากท่านมีเอกสารที่ "พร้อมลงนาม" และต้องการ "พยานที่เป็นกลาง" ที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมาย ทีมทนายความ Notary ของ NYC Plus พร้อมให้บริการท่านด้วยความรวดเร็วและแม่นยำ
ทีมทนายความ Notary Public ของเรา
บริการของท่านจะได้รับการดูแลโดยหนึ่งในทนายความผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับใบอนุญาตอย่างถูกต้องจากสภาทนายความ
ทนายจิรพันธ์ (NPT)
Notarial Services Attorney
ทนายจิรศักดิ์ (NPT)
Notarial Services Attorney
ทนายวราวุธ (NPT)
Notarial Services Attorney
ทนายวิวัฒน์ (NPT)
Notarial Services Attorney
ทนายอนุตรีย์ (NPT)
Notarial Services Attorney